Bì lợn bẩn, ôi thiu sẽ được “phù phép” trắng tinh, không còn mùi hôi thối sau khi được ngâm từ 3-4 giờ đồng hồ trong thùng chứa “hóa chất lạ”.
Ít khi bán cho khách lạ
Thôn Bình Lương, xã
Tân Quang, huyện Văn Lâm, Hưng Yên là một trong những nơi sản xuất bóng
bì lợn lớn nhất khu vực miền Bắc. Vừa bước vào cửa ngõ của thôn, trên
đường, trên mái nhà hoặc cạnh bờ ao bì lợn khô được phơi nhan nhản.
 |
| Bì lợn được phơi khắp nơi |
Trong vai khách mua
bóng bì, chúng tôi tìm đến nhà ông B., người được giới thiệu là có xưởng
sản xuất bóng bì lớn nhất làng. Khu sản xuất bóng bì được bố trí phía
sau căn nhà 3 tầng khang của gia đình ông.
Nhưng khi tiếp xúc, ông
B. không hồ hởi đón khách như thường lệ mà dò xét với vẻ khác lạ của
một ông chủ bán hàng. Ông thẳng thừng từ chối với lý do: “Khách lạ nên
không bán!”
Rời nhà ông B., chúng
tôi mới biết lý do ông không bán hàng là vì thời gian qua nhiều phóng
viên, nhà báo đến phản ánh việc sản xuất bì lợn bẩn khiến công việc kinh
doanh của ông không thuận lợi.
Tiếp tục cuộc “phiêu
lưu” quanh thôn Bình Lương, mùi hôi nồng nặc của mỡ, bì lợn khiến cho
người lạ vào đây ai cũng phải khó chịu.
Xung quanh thôn, những
rãnh nước đen ngòm, nổi lềnh phềnh nước mỡ thải gây mất vệ sinh. Trước
mỗi khu vực phơi bì, những đống than dùng đốt sấy khô bì lợn lổn ngổn
nhuộm đen đường làng.
Theo ghi nhận, nhiều
nơi chế biến bì lợn không được cách ly, chỉ là sân giếng hoặc sàn nhà
của gia đình, nước chảy lênh láng và vô số thứ rác rưởi nằm trên đó.
Những đống bì lợn bèo nhèo được thu gom từ nhiều nơi đổ bừa bãi dưới nền
đất bẩn thỉu, ẩm ướt.
 |
| Bì sau khi được ngâm để khử sạch mùi và vết bẩn sẽ được mang đi phơi hoặc sấy khô |
Bên cạnh đống bì lợn
bèo nhèo là những dao thớt, xô chậu đen ngòm, ruồi nhặng bâu đầy trên
miệng xô. Bì lợn được đổ xuống sàn nhà thay thớt để chế biến khiến ai
chứng kiến cũng phải rùng mình.
Những bao tải bì lợn
khô được chất thành đống, không có bất kì biện pháp bảo quản nào được để
ngổn ngang cạnh mỡ tươi chờ giao cho khách hàng.
Một người dân trong
làng cho biết: “Sau khi chế biến bì lợn thành bóng, sẽ đóng gói và đợi
các khách hàng quen đến nhận. Mỗi gia đình thường có những khách hàng
riêng của mình và ít khi phân phối cho khách lạ”.
Công nghệ “phù phép” bì lợn
Bì lợn được các chủ sản
xuất gom về xưởng, đợi đủ hàng mới tập trung chế biến, nên nhiều bì lợn
bị ôi, bốc mùi hôi thối. Nhưng với công nghệ 'bí mật', những miếng bì
lợn bốc mùi sẽ được 'phù phép' thành những sản phẩm tới tay người tiêu
dùng.
Tại cơ sở sản xuất bóng
bì của vợ chồng anh Đ., những bao tải lớn đựng bì lợn được đổ thẳng ra
sàn xi măng để chuẩn bị chế biến.
 |
| Rùng mình quy trình chế biến bì lợn |
Hai vợ chồng anh Đ. đeo
bao tay, đi ủng thay nhau dẫm lên những đống mỡ lợn bèo nhèo rồi dùng
vòi nước xịt thẳng vào để rửa. Mỡ lợn dù đã được “dẫm, đạp” nhưng vẫn
bốc mùi, kèm theo sạn đá dính đầy.
Sau phần rửa sạch mỡ
lợn là công đoạn phân loại bì mỡ được triển khai. Loại bì nào đã sạch mỡ
được vứt sang một bên, loại nào còn mỡ sẽ dùng dao vát sạch. Mỡ được
tách từ bì lợn cho lên một chảo lửa ngay bên cạnh để chế biến mỡ nước,
để nguội sẽ được đổ vào một can nhựa 20 lít rồi được giao cho khách
hàng.
 |
| Khu vực chế biến bóng bì của một hộ gia đình tại thôn Bình Lương |
Còn nhưng đống bì lợn
sau khi được vát sạch mỡ sẽ được đổ ngay vào một thùng nhựa màu xanh,
bên trong chứa một loại nước, bốc mùi hắc khó chịu. Bì lợn sẽ được ngâm
trong thùng chừng 3 giờ đồng hồ.
Sau khi được ngâm trong
những thùng nước ‘lạ’, bì lợn được vớt ra với màu trắng toát, sạch
bong. Những vết thâm tím trên thân bì đã hoàn toàn biến mất. Đặc biệt,
mùi hôi thối cũng không còn nữa. Trên mặt thùng nước nổi lên những lớp
bọt trắng xen lẫn cặn bã.
Tìm hiểu, chúng tôi
được biết những thứ nước lạ đó là những thùng chứa hóa chất. Loại dung
dịch này được các cửa hàng hoá chất đóng vào từng can lớn, chở đến trực
tiếp cho cơ sở sản xuất.
 |
| Thùng chứa chất lạ được các cơ sở sản xuất dùng để tẩy bì lợn |
Sau công đoạn làm sạch
và tẩy trắng, bì lợn sẽ được trần qua lớp nước sôi rồi đem phơi khô và
cuối cùng đưa vào lò nướng để nổ bung thành bóng.
Theo một thợ chế biến,
có hai cách để phơi bì khô là đem phơi ngoài trời và sấy trong nhà. Tuy
nhiên, hầu hết các hộ dân trong làng chỉ tiến hành sấy khi trời không có
nắng. Bởi, tuy đảm bảo vệ sinh song công đoạn này lại tốn điện, nâng
cao chi phí sản xuất.
Khi mọi công đoạn chế biến đã hoàn tất, bóng bì được đóng vào các bao tải và phân phối đi các vùng để tiêu thụ.
Theo Chiến Minh - Nguyễn Tiến
Kiến thức
